Behandelingen

Oedeemtherapie

Oedeemtherapie is een behandeling gericht op het voorkomen van verergering (preventief) en de vermindering van de gevolgen van oedeem. 

Het behandeltraject bestaat uit verschillende fases. Afhankelijk van de indicatie en de persoonlijke behoeften, maakt de huidtherapeut een behandelplan op maat. Hierbij kunnen behandelingen van elkaar verschillen.

Oedeemtherapie

Oedeemtherapie, het behandeltraject

Het voorkomen van verergering (preventief) en de vermindering van de gevolgen van oedeem staan tijdens het behandeltraject centraal. Dit wordt bereikt middels verschillende behandelmethodieken, zoals: compressietherapie (druktherapie), manuele lymfedrainage (MLD), oefentherapie / beweging en voorlichting gericht op het verminderen van risicofactoren. Daaronder wordt ook verstaan het zorgen voor een gezond gewicht, huidverzorging en de behandeling van bijkomende aandoeningen, pijn en (psycho)sociale problemen.

Om snel een optimaal resultaat te bereiken wordt multidisciplinair gewerkt. Bij Janssen Huidtherapie hebben we met diverse (para)medische zorgverleners een samenwerkingsverband rondom oedeemtherapie.

De verschillende behandelmethodieken worden veelal gecombineerd. Op basis van de meest recente behandelrichtlijn bestaat de behandeling uit twee fases: een beginfase en een onderhoudsfase.

De beginfase

In de beginfase speelt het verminderen van zwelling de belangrijkste rol. Deze fase duurt tot het oedeem zo volledig mogelijk verdwenen is. De tijdsspanne is afhankelijk van de ernst, het soort oedeem en de bijkomende factoren. Over het algemeen wordt een richtlijn gehanteerd van twee behandelingen per week. Hoe ernstiger het oedeem, hoe vaker behandeling noodzakelijk is voor een periode van ongeveer drie maanden.

Toegepaste handelingen in deze fase: 

  •  Zwachtelen (ambulante compressie therapie)
  • Maatcontrole waarin reductie zichtbaar is
  • Intermitterende pneumatische compressie (IPC)
  • Manuele lymfedrainage (MLD)
  • Electrofysische stimulatie (endermologie)
  • Oefentherapie/bewegen (2x per week gedurende 3 maanden)
  • Zelfmanagement m.b.t. preventie, huidzorg, infectiegevaar, leefregels, psychosociale ondersteuning en patiëntenorganisatie

De onderhoudsfase

De onderhoudsfase bestaat uit het dragen van een therapeutisch elastische kous of een ander hulpmiddel in combinatie met zelfmanagement. Wij zullen in deze fase steeds meer de rol van coach aannemen om je te stimuleren in zelfmanagement. De behandeling zal in deze periode steeds verder worden afgebouwd. 

Op het moment dat je de zelfmanagement beheerst, zullen wij je twee tot driemaal per jaar terugzien voor controle. Uiteraard zijn wij altijd jouw vangnet indien je vragen hebt of als er problemen zijn.

Toegepaste handelingen in deze fase: 

  • Maatcontrole waarin geen reductie zichtbaar is
  • Therapeutische elastische kousen (TEK)
  • Hulpmiddelen
  • Zelfmanagement m.b.t. preventie, huidzorg, infectiegevaar, leefregels, psychosociale ondersteuning en patiëntenorganisatie

Oedeembehandelingen

Oedeemtherapie start meestal met manuele lymfedrainage; het lymfesysteem wordt geactiveerd en het vocht wordt naar delen van het lichaam gemasseerd waar het beter afgevoerd kan worden. Vervolgens wordt in dezelfde behandeling gezwachteld of getaped om het bereikte resultaat vast te houden. Een therapeutische elastische kous kan de zwachtel vervangen zodra het oedeem constant is.

Manuele lymfedrainage (MLD)

Met een zacht pompende beweging van de handen activeert de huidtherapeut het fijne netwerk van de lymfevaten direct onder de huid van het oedeemgebied. Door de speciale handgrepen die de therapeut toepast, de zogenaamde oedeem- en fibrosegrepen, kunnen de huid en het onderliggende weefsel met lymfevaten heel gericht behandeld worden. Met oedeemgrepen leidt de huidtherapeut het overtollige vocht door het weefsel naar een plaats waar het gemakkelijker opgenomen wordt. Met fibrosegrepen maakt de huidtherapeut verhard weefsel (fibrose) soepeler zodat het vocht er gemakkelijker doorheen stroomt en de pijnlijke stijfheid afneemt.

Electrofysische stimulatie (endermologie)

Endermologie is een intensieve bindweefselmassage met behulp van een LPG-apparaat. De cilinders van dit apparaat pakken een huidplooi op en rollen deze in langzame en regelmatige bewegingen af. Hierdoor worden de huid, de onderhuid en het onderliggende bindweefsel stevig maar pijnloos gemasseerd. Het is een soort huidgymnastiek die de structuur van het bindweefsel verbetert, de doorbloeding bevordert en de afvoer van lymfevocht en daarmee afvalstoffen stimuleert. Het zet een natuurlijk proces in gang waarbij vetophopingen worden afgebroken en de huid gezond en sterk wordt.

Zwachtelen (ambulante compressie therapie)

De huidtherapeut zwachtelt de door oedeem opgezwollen benen of armen in, zodat er druk op de bloedvaten komt. De aderen vernauwen zich en de defecte kleppen sluiten zich. Door de benen of armen vervolgens te bewegen wordt het bloed door de kuitspieren of armspieren richting het hart gepompt en kan het lymfevocht dankzij de toegenomen bloedcirculatie afgevoerd worden. Onderdeel van deze therapie is dat je thuis actief moet gaan bewegen/lopen. Je krijgt van jouw huidtherapeut oefeningen mee die je tweemaal daags uitvoert.

Ademhalings- en bewegingsoefeningen

De huidtherapeut legt specifieke bewegings- en ademhalingsoefeningen uit die de afvoer van lymfvocht via de lymfvaten bevorderen. Tijdens de beginfase betekent dit dat elke ochtend en elke avond je de opgelegde oefeningen gaat uitvoeren.

Lymftaping

Als het aanbrengen van zwachtels lastig is, bijvoorbeeld op de romp, dan maakt de huidtherapeut gebruik van lymftaping. De tape trekt de huid een heel klein beetje omhoog, waardoor er in de huid en de onderliggende weefsels meer ruimte komt om het vocht zich te laten verplaatsen. In combinatie met ademhalings- en bewegingsoefeningen stroomt het vocht naar plaatsen waar het gemakkelijker opgenomen wordt. De tape kan tot een week blijven zitten. Als de tape nat is (na het douchen) niet verwijderen. Mocht de tape los laten, gebruik dan een huidvriendelijke olie om de tape zacht eraf te rollen.

Intermitterende compressie therapie (IPC-therapie)

IPC- therapie, ook wel presso therapie, is een behandeling waarbij het aangedane lichaamsdeel wordt omspannen door een manchet. Door de manchet worden luchtdrukgolven geleid die de afvoer van lymfevocht bevorderden. De hoogte van de druk, de compressietijd en de pauze tussen de drukgolven worden afgestemd op de patiënt.

Therapeutisch elastische kous (TEK)

De therapeutische elastische kous (TEK) geeft tegendruk en zorgt ervoor dat het vocht niet terugvloeit naar het reeds behandelde gebied. Het verschil met zwachtelen en TEK is dat met een zwachtel oedeem reductie plaats vindt en met een kous het been niet in omvang kan uitzetten. Zwachtelen wordt dus ingezet wanneer het vocht weg moet (actief), de kous wordt ingezet om het verdwenen vocht weg te houden (preventief).

Littekenbehandeling

Verstoring van het lymfestelsel – de oorzaak van lymfoedeem komt vaak voor na een operatieve ingreep. De huid van en rondom het litteken kan strak staan en het litteken kan verharden (fibroseren). Een littekenmassage kan het litteken versoepelen en er voor zorgen dat de bloedcirculatie van het litteken verbetert. Hierdoor wordt de genezing van het litteken bevordert. Littekenmassage kan toegepast worden met een LPG-apparaat in de vorm van endermologie of manueel. Daarnaast kunnen microneedling , microdermabrasie een aanvulling zijn op de behandeling

Zelfmanagement

Omdat het niet prettig is om levenslang patiënt te zijn, gaan wij met jou aan de slag om je bepaalde vaardigheden aan te leren. Wij leren je diverse technieken aan zoals het meten van het lichaamsdeel, massagetechnieken, oefeningen, zwachtelen. Daarnaast begeleiden wij je in het leren vroegtijdig herkennen van waarschuwingssignalen van jouw lichaam. Op deze manier heb je een basispakket aan vaardigheden om jouw oedeem stabiel te houden.

Resultaten

Door de verbeterde afvoer van weefselvocht vermindert de druk in het oedeemgebied. Het strakke gevoel, al dan niet pijnlijk, wordt minder of verdwijnt en je kunt weer beter bewegen. De afgenomen druk en het verdwijnen van het weefselvocht bevorderen ook de genezing van wonden en verminderen de vorming van littekenweefsel. 

Oedeemtherapie

Tarieven en vergoedingen

Of je in aanmerking komt voor een vergoeding is afhankelijk van jouw zorgverzekering en het door jou verkozen zorgpakket. Oedeemtherapie valt over het algemeen onder het aanvullende pakket bij de zorgverzekeraar. Let wel op: je bent zelf verantwoordelijk voor het raadplegen van jouw zorgverzekeraar bij twijfel over de vergoeding. Wij kunnen je uiteraard helpen als je er niet uitkomt.

Chat openen
Goedendag
Kunnen wij je ergens mee helpen?